موزهٔ مردم شناسی کندلوس

موزهٔ مردم شناسی کندلوس

در حاشیه مجموعه گردشگری و فرهنگی کندلوس، موزه ای بنا شده که برای ورود به آن باید پله های سنگفرش شده را طی کرد و در بلندای روستای زیبای کندلوس، درب بزرگ چوبی موزه همواره در تمام روزهای سال به روی  فرهنگدوستان باز است. موزه تاریخی و فرهنگی کندلوس در ساختمانی با معماری سنتی و بومی بنا شده که از بخش های مختلفی تشکیل شده و و اشیاء قدیمی و تاریخی در غرفه هایی در زیرزمین و همکف موزه به معرض نمایش گذاشته شده است.

این موزه به گفته علی اصغر جهانگیری بنیانگذار نخستین موزه روستایی کشور ره آورد سالها همصحبتی وهمدلی با مردم مهربان دیار کجور مازندران است، وی می گوید: خود زاده وپرورده دشت و کوهساران آن دیارم و هرچه دارم از مردم این دیار دارم.

تاسیس این موزه در سال ۱۳۶۰ به همت دکتر علی اصغر جهانگیری آغاز شد و در سال ۱۳۶۸ به پایان رسید. به گفته اوکه خود او پرورده دشت و کوهساران آن دیار است، این موزه نخستین موزه روستایی کشور و را آورد سالها هم صحبتی و همدلی با مردم مهربان دیار کجور مازندران است. این موزه تاریخی نمایش دهنده اسناد و مدارک و فرهنگ این روستای ب اصفای کوهستانی است و در ساختمانی با معماری سنتی و بومی بنا شده که از بخش های مختلفی تشکیل شده و و اشیاء قدیمی و تاریخی در غرفه هایی در زیرزمین و همکف موزه به معرض نمایش گذاشته شده است. اشیای این موزه مربوط به دوران پیش از میلاد مسیح و قبل از اسلام و همچنین دوران اسلامی می‌شود.همچنین این موزه تاریخی دارای آثار منحصر به فردی از تاریخ و هنر باستانی تا معاصر در حوزهٔ زمین‌شناسی، خوشنویسی، نقاشی وکتب خطی، ابزار های موسیقی، آثار مردم شناسی وغیره است.

موزه کندلوس رویای کودکی روستایی است که یکباره دست از بازیهای کودکانه بر می دارد و آواره دشت و کوه و صحرا میشود تا در روستاهای کجور مازندران خانه به خانه به دنبال اشیاء فرهنگی و تاریخی آن دیار باشد.او با معاوضه قند وچای و سیگار،قباله ها،اسناد،سکه،سفال جمع اوری کرده و آنها را از دید خانواده پنهان میداشت. او که امروز دکتر علی اصغر جهانگیری استاد دانشگاه و بنیانگذار مجموعه های گوناگون نظیر شرکت هگزان ،کندلوس ،موسسه فرهنگی جهانگیری و تعداد دیگری از مجموعه ها میباشد در رشته حفاری چاه نفت از امریکا دارای درجه مهندسی و از دانشگاه وین (اطریش) دارای درجه فوق لیسانس پلیمر از پلی تکنیک تهران فوق لیسانس نساجی و از دانشگاه لندن دارای درجه دکترای جامعه شناسی است.

دکتر علی اصغر جهانگیری

دکتر جهانگیری که امروز کارآفرین نمونه کشور به شمار می آید و تجارب گوناگون خود را در اختیار جوانان کشور قرار میدهددر روستای زادگاه خود علاوه بر اجرای طرحهای متعدد عمرانی و تولیدی مبادرت به احداث موزه کندلوس نمود و همه ان اشیاء جمع آوری شده را که تا امروز هم جمع آوری آن ادامه دارد در آن جای داده تا سعی بر آن داشته باشد منطقه کجور مازندران را از محرومیت، فراموشی و فقر رهایی بخشد. موزه تاریخی کندلوس در سال ۹۸ بالغ بر ۲۰۰۰۰۰گردشگر ایرانی و خارجی را میزبانی کرده است و همچنین موجب شهرت و معروف شدن کندلوس در سطح کشور و در سطح بین المللی گردیده است.

موزه مردم شناسی کندلوس اطلاعات بسیار جالب و مفیدی درباره تاریخ کهن و تمدن پر رمز و راز این دیار، در اختیار شما قرار میدهد:

.در بخشی از این موزه، سکه های تاریخی و قدیمی به چشم می آید که بر روی تکه کاغذی نوشته شده، این اشیاء در ۲۵ مردادماه سال ۷۱ سرقت شده اما چند ماه بعد با تلاش نیروی انتظامی دوباره کشف شد و به موزه بازگردانده شده است.

نمونه خط ثلث، ابطال سحر، قباله های ازدواج، نقاشی های مربوط به قرن ۱۱ در دهلی نو، نمونه های از سکه های نقره ای، جدول تقویم نجوم متعلق به سال ۱۲۸۳، شجره نامه های ایل قاجار و نسخه ای عقد نامه شاه و فرح در غرفه های موزه تاریخی کندلوس به معرض نمایش گذاشته شده است و اشیاء هر غرفه از طریق پخش صدای ضبط شده به بازدیدکنندگان معرفی می شود..

نمایشگاه اسناد ملی عصر صفوی تاکنون از دیگر بخش های موزه قدیمی روستایی کندلوس است، سفالهای لعابی، پی سوز برای ایجاد شعله ای آتش، جام با نقش قوچ مربوط به ۱۸۰۰ سال قبل، لوازم کیمیاگری، نمونه هایی از خط خوشنویسی، سیاه مشق، قدیمی ترین سند مبایعه نامه واقع در بلوک زانوس مجور به تاریخ ۹۵۵ هجری قمری، سند خرواری کندلوس در سال ۱۰۳۶ هجری توسط شمس الدین کندلوسی، پوست آهو با رنگ نیل لاجوری، قدیمی ترین اسناد خطی نیز در این موزه به چشم می خورد.

در ویترین ۵ این موزه، نمونه هایی از آیات قرآنی نقش بسته شده بر پوست آهو، قلمدان لاکی، فرهنگ عامه گل و مرغ، قلمدان با عکس مهره،  کتاب چاپ سنگی با موضوعات مختلف، اسناد کتاب خطی مربوط به ادوار مختلف، نقاشی هایی با مرکب کار خواجه عبدالله انصاری، سکه های مختلف اشکانی، ایلخانی، ساسانی وجود دارد که برای بازدیدکنندگان شگفت آور است.

ویترین چهارم مجموعه تاریخی کندلوس به حرفه و کارپیشه مردمان روستاهای مازندران می پردازد، حرفه هایی از چاربداری، کدخدایی، هیزم شکنی، گالش، چپق کش و ویترین دیگر عکس های تاریخی ایران و ویترین دوم نیز به چینی آلات هنرمندان ایران در طول تاریخ اختصاص دارد.

در ویترینی از فرهنگسرای کندلوس انواع چپق های قدیمی که بر اساس شخصیت هر فرد طراحی شده بود، نمایش گذاشته می شود چپق هایی برای عروس و داماد، چپق های سفالی، چینی، استخوانی و فلزی.

در بازدید از غرفه دیگر موزه کندلوس، مصالحه نامه بین میرزا حسن خان، شجره نامه خاندان جهانگیری، انواع قاشق های سنتی و چوبی، کچه های مازندرانی، آسیاب های بادی، سیر تکامل عینک از عصر صفویه تاامروز، انواع زیور آلات، رادیو نفتی، فنوگراف، پارچه ای ابریشمی، لباسهای محلی مانند شلیته، مخمل نقش عباسی، پشمی ازار و لباسهای سنتی بانوان مازندران به نمایش گذاشته شده است.

موزه کندلوس که اولین موزه روستایی در جهان است سوژه های منحصر به فردی را نیز در خود جای داده نظیر سند شهر سمنگان محلی که رستم فردوسی با تهمینه ازدواج میکند،کتاب خارستان سعدی، صدای مظفر الدین شاه و فونو گراف و نظایر آن…

بنیانگذار موزه مردم شناسی کندلوس در گفتگو با خبرنگار مهر با یادآوری اینکه اشیاء این موزه را از سن هفت سالگی روستا به روستا از طریق معاوضه مایحتاج مردم با این اشیاء جمع آوری کرده است وره آورد سالها همدلی و هم صحبتی با مردم دیارش است.

دکتر علی اصغر جهانگیری همچنین در این گفتگو با خبرنگار مهر، در خصوص موزه مردم شناسی کندلوس اظهار داشت: موزه کندلوس حاصل عشق یک کودک روستائی است که در سنین هفت سالگی در زمینه فرهنگ و گذشته نیاکان در دل کوهستان از روستائی به روستای دیگر در جستجوی هویت و فرهنگ خود این کار را شروع کرد..

وی افزود، در سال ۱۳۶۰به عنوان یک کارآفرین و بر اساس اینکه خدمتی به مردم زادگاه خود کرده باشم در زمانی که امکاناتی چون جاده، برق، تلفن و …. وجود نداشت موزه مردم شناسی کندلوس در بلندای دامنه البرز برپا کردم.

بنیانگذار موزه مردم شناسی کندلوس می گوید: این موزه قدیمی ترین موزه ایران در تنوع اشیاء بی شمار از دوران مختلف تاریخ این سرزمین  است.

جهانگیری در ادامه با اشاره به اینکه موزه کندلوس اولین موزه روستائی جهان بیان داشت: یونسکو به این قصه می بالد که موزه هایی که سرچشمه فرهنگ اقوام مختلف است بایستی در همان منطقه برپا شود نه در شهرهای بزرگ، بطوریکه موزه فرش کاشان باید در راوند کاشان باشد نه در تهران.

این پژوهشگر حوزه فرهنگ و هنر اظهار داشت: موزه کندلوس اشیاء بی شماری را از دوران ۱۸۰۰سال قبل از میلاد تا اواخر دوره قاجار را در خود جای داده است بطوریکه که از لابراتوار کیمیاگر هزاره قبل از میلاد تا کتاب خارستان سعدی، سند شهر سمنگان، صدای مظفر الدین شاه و فونو گراف و نظایر آن در این موزه به چشم می خورد.

جهانگیری، با بیان اینکه کودک ۷ساله روستای کجور یکباره دست از بازی‌های کودکانه بر می دارد و آواره دشت و کوه و صحرا می شود تا در روستاهای کجور مازندران خانه به خانه به دنبال اشیاء فرهنگی و تاریخی آن دیار باشد و از طریق معاوضه قند و چای و سیگار،قباله ها، اسناد، سکه، سفال جمع اوری کرده و آنها را از دید خانواده پنهان میداشت که آن اشیا حال در قسمتهای مختلف  موزه مردم شناسی کندلوس وجود دارد و این در حالی است که هنوز با گذشت سالهای زیاد از آن سالها باز هم در شهرهای ایران به جستجوی این اشیا که ریشه در فرهنگ اقوام مختلف دارد مبادرت می ورزد.

تصاویری ازاشیائ موزه قدیمی کندلوس با قدمت چندهزار ساله: